سختی های زندگی

پاسخ کوتاه:
هیچ گاه سختی و مشقت در زندگی به معنای بدبختی و بیچارگی و عقب گرد نیست، چنانکه هیچ گاه خوشی و رفاه و نازپروردگی نشانه سعادت و نیک بختی و پیشرفت نیست؛ این دو هیچ ملازمه ای با یکدیگر ندارند؛ قرآن کریم در بیانی لطیف و زیبا می فرمایند:«عسی ان تکرهوا شیاً و هو خیرلکم و عسی ان تحبوا شیاً و هو شر لکم » (بقره/۲۱۶) «چه بسا از چیزی ناخوشنودید و آن برای شما خوب است و چه بسا چیزی را دوست دارید و آن برای شما بد است»در جای دیگر می فرماید: فعسی ان تکرهوا شیاً و یجعل الله فیه خیراً کثیراً(نساء/۱۹)«چه بسا چیزی ناخوشایند شماست، و خدا در آن خیر فراوانی قرار می دهد.»بنابراین شایسته است انسان بین «خیر» و «خوشی» تفکیک نماید؛ این دو مفهوم همواره با یکدیگر ملازمه ندارند، بلکه بسیاری از خیرات در پرتو سختی ها و ناخوشی ها به دست می آید و بسیاری از «خوشی ها» موجب نگون بختی و بیچارگی انسان در دنیا و آخرت می شود. اگر زندگی دنیا بر رنج و درد سرشته و ساخته شده پس انسان باید بداند که هیچ انسانی از درد و رنج این زندگی استثنا نشده است؛ حتی آنهایی که به ظاهر زندگی مرفه و راحتی دارند، اگر در زندگی خصوصی آنها وارد شوید می بینید که آنها نیز دارای مشکلات و رنج های مخصوص به خود هستند که گاهی آرزو می کنند مشکلات آنها مانند مشکلات انسان های فقیر و مسکین می بود. بنابراین هر کسی در زندگی خود رنج ها و مصائبی دارد.

در پاسخ به این پرسش به نکاتی اشاره می شود:1 ـ هیچ گاه سختی و مشقت در زندگی به معنای بدبختی و بیچارگی و عقب گرد نیست، چنانکه هیچ گاه خوشی و رفاه و نازپروردگی نشانه سعادت و نیک بختی و پیشرفت نیست؛ این دو هیچ ملازمه ای با یکدیگر ندارند؛ قرآن کریم در بیانی لطیف و زیبا می فرمایند:«عسی ان تکرهوا شیاً و هو خیرلکم و عسی ان تحبوا شیاً و هو شر لکم » (بقره/216) «چه بسا از چیزی ناخوشنودید و آن برای شما خوب است و چه بسا چیزی را دوست دارید و آن برای شما بد است»در جای دیگر می فرماید: فعسی ان تکرهوا شیاً و یجعل الله فیه خیراً کثیراً(نساء/19)«چه بسا چیزی ناخوشایند شماست، و خدا در آن خیر فراوانی قرار می دهد.»بنابراین شایسته است انسان بین «خیر» و «خوشی» تفکیک نماید؛ این دو مفهوم همواره با یکدیگر ملازمه ندارند، بلکه بسیاری از خیرات در پرتو سختی ها و ناخوشی ها به دست می آید و بسیاری از «خوشی ها» موجب نگون بختی و بیچارگی انسان در دنیا و آخرت می شود.2 ـ قرآن کریم بر این نکته تاکید می نماید که : «لقد خلقنا الانسان فی کبد» (بلد/4)
خداوند پس از سوگندهای متعدد در سوره بلد ـ مانند قسم به شهر مقدس مکه، قسم به ابراهیم و فرزندش ـ به چیزی می پردازد که هدف نهایی این سوگندهاست و آن این که : «هر آینه انسان را در رنج و مشقت آفریدیم».
آری انسان از آغاز زندگی حتی از آن لحظه ای که نطفه او در قرارگاه رحم واقع می شود، مراحل زیادی از مشکلات و درد و رنجها را طی می کند تا متولد شود، بعد از تولد در دوران طفولیت و سپس جوانی و از همه مشکل تر دوران پیری، مواجه با انواع مشقت ها و رنج هاست؛ و آمیخته با ناملایمات و رنج و مصائب . در کنار هر نوشی یک نیشی قرار دارد. بنابراین باید نگرش خود به دنیا را تغییر دهیم، دنیا جای خوش گذرانی و رفاه و تنعم نیست.
3 ـ اگر زندگی دنیا بر رنج و درد سرشته و ساخته شده پس انسان باید بداند که هیچ انسانی از درد و رنج این زندگی استثنا نشده است؛ حتی آنهایی که به ظاهر زندگی مرفه و راحتی دارند، اگر در زندگی خصوصی آنها وارد شوید می بینید که آنها نیز دارای مشکلات و رنج های مخصوص به خود هستند که گاهی آرزو می کنند مشکلات آنها مانند مشکلات انسان های فقیر و مسکین می بود. بنابراین هر کسی در زندگی خود رنج ها و مصائبی دارد.
4 ـ به لحاظ روان شناختی ـ چنان که در احادیث رسیده از اهل بیت (علیهم السلام) بر آن تاکید شده ـ اگر انسان به مشکلات و رنج های زیادی که در زندگی دیگران وجود دارد بنگرد. تحمل مشکلات خودش ، آسانتر و سهل تر می گردد و به حالت رضایت و خرسندی از زندگی خود دست می یابد.
البته این بدان معنی نیست که انسان در حل مشکلات زندگی خود دست روی دست گذاشته و هیچ تلاش و کوششی ننماید، بلکه در عین حال که می پذیرد زندگی خالی از رنج و درد نیست بایستی در راستای حل و درمان مشکلات و دردهای خود نیز تلاش و کوشش نماید.