علت ترک کردن علی علیه السلام
چرا از جمعیت کثیری که در غدیر و… بودند تعداد کمی از امام علی حمایت کردن؟ فرض کینه نسبت به ایشان و دنیاطلبی را که در احادیث آمده قبول دارم. یعنی همه کینه و طلب دنیا داشتند و فقط چهارنفر سلمان و ابوذر و… باقی ماندند ؟استدلال بقیه چه بوده ؟
پاسخ کوتاه:
آنان دراین چند سال که با پیامبر بودند ، نتوانستند درست تربیت شوند و آداب و رسوم جاهلیت را بردارند.
جواب اجمالی: آنان دراین چند سال که با پیامبر بودند، نتوانستند درست تربیت شوند و آداب و رسوم جاهلیت را بردارند.
جواب تفصیلی: یکى از مهم ترین مسائلى است که به ذهن هر محقّق و منصف خطور مى کند؛ زیرا روایات فراوانى از زبان رسول اکرم(ص) در فضایل حضرت على(ع) و حضرت زهرا(س) آمده است. این روایات را اهل تسنن هم قبول دارند و کتاب هاى روایى آنها مملو از این احادیث است. علّت روى برگرداندن بسیارى از مردم ، از اهل بیت(ع) و بیعت با ابوبکر مى تواند چند چیزباشد: 1- قدرت و ریاست طلبی بسیارى از بزرگان مهاجرین و انصار؛ 2- وجود نفاق در میان بزرگان قوم؛ 3- وجود اختلاف و کینه هایى از گذشته در بین مسلمانان؛ 4- سست ایمانى تازه مسلمانان؛ 5- وجود کینه ها و دشمنى هاى برخى با حضرت على(ع) زیرا بسیارى از بستگان نزدیک آنان در جنگ ها به دست حضرت على کشته شده بودند.
6- نگرانى گروهى از اشراف از ادامه راه رسول اللّه به وسیله امیرمؤمنان(ع) و عدالت وى؛
7- حیله گرى و خدعه برخى از افراد و ایجاد جوّ متشنّج و آلوده بعد از پیامبر(ص) (به عنوان مثال تبلیغ مى کردند که ما على را براى جانشینى پیامبر قبول داریم ولى فعلاً جوان است (حدود 33 سال).
8- ریشه کن نشدن رسوم قبیله اى و عصبیت جاهلى (برخى از مورّخان بر این نکته تأکید دارند که مردم با این که حرف هاى حضرت رسول(ص) را شنیده بودند، ولى باز منتظر آن بودند که شخصى طبق سنت قبیله اى براى خلافت برگزیده شود). البته براى هر یک از موارد اشاره شده شواهد تاریخى و دلایل کافى وجود دارد. نظیر این قضیه در قرآن آمده و آن داستان موسى و هارون(ع) و سامرى است. بدین صورت که پیامبرى موسى(ع) براى بنى اسرائیل ثابت شده بود. عصاى او را دیده و ید بیضاى او را مشاهده کرده بودند. ساحران در مقابل چشمان آنان ایمان آوردند. هم چنین دیدند که چگونه عصاى موسى نیل را شکافت و خود آنها از آن عبور کردند و فرعون و انصارش غرق شدند و….با این وجود وقتى موسى(ع) هارون را به جانشینى خود نصب کرد و به دستور خدا به کوه طور رفت ….. مردم دوباره بت پرست شدند و جانشینى هارون را قبول نکردند و به نصایح او گوش فراندادند و گاوى را که سامرى با طلا و زیورآلات خود آنها ساخته بود، پرستیدند. این در حالى بود که پیامبرشان نمرده بود و فقط تأخیر کرده بود. براى آگاهى بیشتر ر.ک: سوره طه، آیات 40 – 99. رسول خدا(ص) هم به حضرت على(ع) فرمودند: تو نسبت به من به منزله هارون نسبت به موسى هستى و این شباهت درامور متعددى است که یکى از آنها عدم تبعیت مردم است.
علت ترک کردن علی علیه السلام